Pochodzenie: Świdnik – WTZ Polskie Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym Koło w Świdniku
Rok założenia: 2001, Świdnik
Krótka historia:
Teatr powstał w 2001 roku przy WTZ PSOUU Koło w Świdniku z inicjatywy uczestników i pierwszej reżyserki spektakli, pani Beaty Kubiak. Obecnie aktorzy pracują pod opieką pani Katarzyny Szajewskiej.
Zespół eksperymentuje z różnymi formami wyrazu – ich poprzednie przestawienia realizowane były w technice pantomimy, teatru kukiełkowego, teatru tańca. “Motyle”, mimo, że są stosunkowo nowym zespołem, mają już na swoim koncie wiele nagród i wyróżnień, m. in.: I miejsce na I Międzynarodowym Festiwalu Teatralnym Nieprzetartego Szlaku w Brześciu (nagroda za propagowanie aktywnego trybu życia w dziedzinie teatru), nagrody aktorskie na SANS we Lwowie czy statuetkę “Pierrota” na Przeglądzie Małych Form Teatralnych w Poniatowej. Miały również okazję wystąpić na Festiwalu “Biennale” w Łodzi oraz Międzynarodowym Integracyjnym Festiwalu Teatralnym “Parostatki” w Kijowie. Grupa współpracuje z Nieprzetartym Szlakiem od samego powstania.
Zespół zadebiutował na Spotkaniach Artystów Nieprzetartego Szlaku w kwietniu 2001 roku „Opowieścią o dwóch rzeźbiarzach”, za którą otrzymał nominację do udziału w I Międzynarodowym Festiwalu Teatralnym „Słoneczna Chwila” w Kijowie. W następnym spektaklu „Anioły i My” reżyser – pani Beata Kubiak próbowała połączyć żywy plan z kukiełkami. W roku 2002/2003 teatr zmienił formę pracy, reżysera i nazwę. Z grupą zaczął pracować pan Grzegorz Danielewicz idąc w kierunku etiud taneczno-ruchowych (teatru tańca). W tej formie w 2002 roku zrealizował spektakl „Chwile”, a w 2004 „Przebudzenie”, za który teatr został nominowany do udział w Międzynarodowym Festiwalu Teatralnym „Neprotoptana Steżyna” we Lwowie, w Międzynarodowym Festiwalu „Słoneczna Chwila” w Kijowie oraz w I Międzynarodowym Festiwalu Teatralnym „Neprotoptany Szlach” w Brześciu. Podczas wyprawy na Białoruś zespołowi towarzyszył filmowcy z programu 1 TVP nagrywając materiał ukazujący sylwetki uczestników „Motyli” i ich zaangażowanie w Nieprzetarty Szlak. Warto dodać, że za to widowisko Motyle uzyskały III miejsce w regionalnych eliminacjach do Ogólnopolskiego Festiwalu Twórczości Teatralno-Muzycznej Osób Niepełnosprawnych Umysłowo “ALBERTIANA” w Lublinie. Po kolejnym spektaklu „Zakochani” (2005) Teatr ponownie zmienił osoby prowadzące. Najpierw w prowadzili go pani Dorota Porowska-Podleśna i pan Janusz Biedrzycki realizując spektakl Maska, następnie pani Dorota Kasprzak wyreżyserowała dwa widowiska „Królowie drzew” i „Za szybą”. Od 2011 roku do dnia dzisiejszego zespołem zajmuje się pani Katarzyna Szajewska. Pod jej kierunkiem powstały spektakle „Duszki leśne” (2011), „Maszynka” (2012), „Damsko – męskie” (2013) i „Relacje” (2013) spektakl zrealizowany wspólnie z młodzieżą pełnosprawną. Motyle próbują swoich sił na różnych festiwalach i przeglądach w Świdniku, Kodniu, Poniatowej, Opolu Lubelskim, Biłgoraju…
Uczestnicy WTZ ze Świdnika biorą również udział w innych formach Nieprzetartego Szlaku. Podczas SANS prowadzą przerwy, systematycznie uczestniczą w konkursach plastycznych NS odnosząc na tym polu duże sukcesy. Wielokrotnie (pod nazwą „Ach to My”) brali udział w Spotkaniach z Piosenką Nieprzetartego Szlaku.
Jak się okazało wśród uczestników warsztatów są również poeci. Zainspirowani przez panią Beatę Kubiak jako prekursorzy z Polski w roku 2003 wzięli udział w Lwowskich Spotkaniach Poetyckich prezentując swoje własne wiersze.
Aktorzy:
Agnieszka Zając, Aneta Mazurek, Renata Łopucka, Anna Binkiewicz, Justyna Chudek, Tomasz Kruk, Mariusz Jaworski, Sebastian Golik, Hubert Samonek, Seweryn Cioczek, Marcin Dyński, Mariusz Tyliński, Piotr Hać.
Pochodzenie: Środowiskowy Dom Samopomocy „Roztocze” w Lublinie
Rok założenia: 1995, Lublin
Historia:
Zespół funkcjonuje w obrębie ŚDS Roztocze w Lublinie od 1995 roku – otrzymali wtedy podczas SANS I nagrodę za najciekawsze stroje związane z konwencją “Świata Bajek”. Na pewien czas zawiesili działalność, by powrócić w 1999 roku ze spektaklem “Dobry Dzień”
Przedstawienia powstają pod opieką pani Joanny Marczewskiej oraz pana Krzysztofa Witaszka.
Grupa była wielokrotnie nagradzana na “Albertianie” – I miejsce w latach 2006, 2010, 2012. Spektakl “Nowe szaty cesarza” był wystawiany we Lwowie, w Kijowie i w Norwegii. “Naszą Lepszą” można było również zobaczyć na Przeglądach Twórczości Środowiskowych Domów Samopomocy i na Przeglądzie Małych Form Teatralnych w Poniatowej.
Aktorzy:
Dorota Mojek, Joanna Witkowska, Dominik Geneja, Krzysztof Zięba, Justyna Doktór, Karolina Oster, Magdalena Chodasewicz, Ewelina Garbacz, Paweł Wawszczuk, Mateusz Mintusiewicz, Bożena Wiertel, Bartosz Badowski, Damian Piątek.
Teatrowi Nasza Lepsza i instruktorom: Joannie Marczewskiej i Krzysztofowi Witaszkowi (1995-2015):
Grupa teatralna „ Nasza Lepsza” działająca w Środowiskowym Domu Samopomocy „ Roztocze” w Lublinie, przy ul. Wallenroda 2a powstała w 1995 roku. Od tego roku uczestniczyli w Nieprzetartym Szlaku. Tak więc w 2015 roku teatr obchodzi swoje dwudziestolecie. Jej aktorami są osoby z niepełnosprawnością intelektualną i fizyczną. Reżyserami Teatru są pani Joanna Marczewska i pan Krzysztof Witaszek, który dołączył w 2003 roku. Pani Joanna i pan Krzysztof przez wiele lat uczestniczyli w warsztatach teatralnych Nieprzetartego Szlaku.
Co rok – dwa grupa stara się przygotować nową premierę. Systematycznie raz w tygodniu odbywają się próby teatralne. Zajęcia są nie tylko próbą do przestawienia, ale także ćwiczeniem poruszania się na scenie, improwizacji, pamięci, wymowy. Rozwijają sprawność fizyczną, wyobraźnię, orientację przestrzenną, świadomość własnego ciała, umiejętność samodyscypliny, współpracy między uczestnikami zespołu, rozwiązywania konfliktów, odnalezienia się w nowych sytuacjach, dążenia do wyznaczonego celu.
Grupa prezentowała swoje spektakle na festiwalach teatralnych a także poza nimi. Gdziekolwiek jest tam pokazuje swoje spektakle od wielkich scen Norwegii do podwórek małych siół województwa lubelskiego; w szkołach, domach kultury, kościołach, Domach Pomocy Społecznej, ośrodkach wsparcia, występowali też w areszcie śledczym – wszędzie grupa spotykała się z życzliwym przyjęciem. „Cieszymy się, że możemy dawać ludziom radość i chwile zadumy”. Ambicją reżyserów jest aby niepełnosprawność aktorów nie była na scenie widoczna. Od kilku lat grupa przedstawia baśnie („Nowe szaty cesarza, Królowa śniegu, Kopciuszek) i tematy biblijne („Stworzenie świata”, „Spektakl świąteczny”).
Grupa lubi podróżować: oprócz wyjazdów na festiwale, kilka razy w roku spędza czas na obozach rekreacyjnych blisko przyrody”.
Instruktorzy aktywizują niepełnosprawnych poprzez angażowanie ich w działania teatru „Nasza Lepsza”, uczestnictwo w wielu przeglądach, a także organizowaniu własnych. W styczniu 2000 roku w Domu Kultury LSM zespół był organizatorem prezentacji teatralnych ŚDS-ów „Chcemy tworzyć i zostawić coś po sobie”.
Teatr ma za sobą długą i piękną drogę:
„Lokomotywa” (1994/95) reżyseria Aleksandra Stój, Joanna Marczewska
– udział w Spotkaniach Artystów Nieprzetartego Szlaku’95 (SANS’95) w Lublinie
– I nagrodę za najciekawsze stroje pasujące do konwencji „Świata Bajek” podczas SANS’95
– I miejsce na Festiwalu Piosenki, Poezji, Malarstwa i Teatru Łęczna’95.
„Dobry dzień” (1998/1999) reżyseria Anna Kosobudzka, Joanna Marczewska, Aleksandra Stój
– udział w SANS’99
– wyróżnienie jako „terapeutyczny: zarówno dla uczestników grupy jak i dla publiczności”.
„Ptak Cis” (1999/2000) reżyseria Anna Kosobudzka, Joanna Marczewska, Aleksandra Stój
– udział w SANS’2000
„Tu teatr” (2000/2001) reżyseria Anna Kosobudzka, Joanna Marczewska, Aleksandra Stój
– udział w SANS’2001
„Bazyliszek” (2001/2002) reżyseria Joanna Marczewska, Anna Kosobucka – udział w SANS’2002
„Opowieść o miłości” (2002/2003) reżyseria Joanna Marczewska, opracowanie muzyczne i układy taneczne Natalia Kotlarenko-Och; – udział w SANS’2003 – nominowani przez Radę Nieprzetartego Szlaku do udziału w przeglądach międzynarodowych
– udział w międzynarodowym przeglądzie Teatralnym w Zamościu,
– udział w Festiwalu Teatralnym „Neprotoptana Steżyna” we Lwowie,
– udział w Międzynarodowym Przeglądzie Teatralnym „Słoneczna Chwila” w Kijowie.
„Połowa serca”(2003/2004) reżyser Joanna Marczewska, współpraca Krzysztof Witaszek
– udział w SANS’2004
„Nowe Szaty Cesarza” (2004/2005) reżyseria Krzysztof Witaszek, współpraca Joanna Marczewska, projekty i wykonanie strojów Joanna Marczewska.
– udział w SANS’2005.
– Grzegorz Czapla aktor teatru Nasza Lepsza grający rolę błazna stał się inspiracją do filmu dokumentalnego pana Grzegorza Linkowskiego „Świat według błazna” (premiera TVP 1 2008).
– I miejsce na Ogólnopolskim Festiwalu Twórczości Teatralno – Muzycznej Osób Niepełnosprawnych Umysłowo ALBERTIANA 2006.
– Prezentacja spektaklu w Oslo – Norwegia (czerwiec 2006)
– „Królowa śniegu” (2006/2007) reżyseria Joanna Marczewska i Krzysztof Witaszek
– udział w SANS’2007, nominowanie do udziału w festiwalach międzynarodowych
– udział w Festiwalu Teatralnym „Neprotoptana Steżyna” we Lwowie,
– udział w Międzynarodowym Przeglądzie Teatralnym „Słoneczna Chwila” w Kijowie.
– Udział w Przeglądzie Małych Form Teatralnych w Poniatowej
– Udział w warsztatach teatralnych Łęczna 2007 – Łęczyńskie Stowarzyszenie Inicjatyw Społecznych
„Stworzenie świata” (2008) reżyseria Joanna Marczewska, pomoc techniczna i organizacyjna Anna Gdula
– udział w SANS’2008
– I miejsce na Ogólnopolskim Festiwalu Twórczości Teatralno – Muzycznej Osób Niepełnosprawnych Umysłowo ALBERTIANA 2010.
– Udział w Przeglądzie Małych Form Teatralnych w Poniatowej, nagroda Starosty opolskiego w kategorii taniec.
– Udział w Łęczyńskich Spotkaniach Teatralnych 2009
„Spektakl świąteczny” (2010) reżyseria Joanna Marczewska i Krzysztof Witaszek, pomoc techniczna i organizacyjna Anna Gdula
– udział w SANS’2010.
– Udział w Przeglądzie Małych Form Teatralnych w Poniatowej.
– I miejsce na Ogólnopolskim Festiwalu Twórczości Teatralno – Muzycznej Osób Niepełnosprawnych Umysłowo ALBERTIANA 2012.
– „Kopciuszek” (2012) reżyseria Joanna Marczewska i Krzysztof Witaszek
– udział w SANS’2012.
– Udział w Przeglądzie Małych Form Teatralnych w Poniatowej 2013
– I miejsce na Ogólnopolskim Festiwalu Twórczości Teatralno – Muzycznej Osób Niepełnosprawnych Umysłowo ALBERTIANA 2014.
W roku 2005/2006 uczestnicy teatru „Nasza Lepsza” wraz z uczestnikami teatru Bez Nazwy ze Świdnika i wolontariuszami Nieprzetartego Szlaku wzięli udział w polsko-norweskim projekcie „Smok i Trole”, zakończonym wspólnymi warsztatami i spektaklem o tej samej nazwie (Sandvica – Norwegia maj-czerwiec 2006). Reżyseria Michał Stanowski.
Pochodzenie: Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy nr 2 w Lublinie
Rok założenia: 2000, Lublin
Krótka historia:
Teatr prowadzą panie: Alicja Zawadka, Ewa Ptak, Barbara Tomala Chudzik oraz Joanna Reszka. Formy parateatralne występowały w Specjalnym Ośrodku Szkolno–Wychowawczym nr 2 w Lublinie od początku istnienia placówki – małe grupki w obrębie klas bądź grup internackich przygotowywały przedstawienia na różne święta i okoliczności. „Ołowiany Żołnierzyk”, który powstał we wrześniu 2000 roku, skupia w swoich szeregach głównie dzieci i młodzież mieszkające w internacie w wieku 10 – 21 lat. Pierwsze próby miały miejsce przy przygotowaniu jasełek i przedstawienia karnawałowego.
Zespół uczestniczy w imprezach wewnątrzszkolnych, kilka razy prezentował przedstawienia na zaproszenie zaprzyjaźnionych szkół. Na Spotkaniach Artystów Nieprzetartego Szlaku zadebiutował w 2001 roku spektaklem „Przemijanie” w technice żywego planu.
W 2013 r. na SANS teatr przedstawił spektakl “Rzepka”.
Aktorzy:
Patryk Pastusiak, Agnieszka Szumiec, Bartłomiej Grzegorczyk, Bartłomiej Oleszek, Olga Nieznańska, Paula Dec, Łukasz Gębała, Michał Piasecki, Oliwia Kurluk, Michał Piasecki.